26 Ιουν 2010

Η χρήση του παρακειμένου

Ακούμε συχνά να χρησιμοποιείται λανθασμένα ο παρακείμενος χρόνος σε περιπτώσεις όπου πρέπει να χρησιμοποιείται ο αόριστος, κυρίως όταν καταβάλλεται προσπάθεια από τον ομιλητή για "καλή" χρήση της γλώσσας. Πότε όμως πρέπει να χρησιμοποιείται ο αόριστος και πότε ο παρακείμενος;

Η κλασική συμβουλή που δίνεται είναι: χρησιμοποιήστε τον αόριστο για πράξεις που έγιναν στο (συχνά μακρινό) παρελθόν και δεν υφίστανται πια, ή σε περιγραφή πράξεων, και χρησιμοποιήστε τον παρακείμενο για πράξεις που έγιναν (συνήθως στο πρόσφατο παρελθόν) και οι συνέπειές τους υφίστανται ακόμη.

Π.χ.
Πήγα στο σπίτι του Γιώργου. (περιγραφή πράξης)
Έχω πάει στο σπίτι του Γιώργου. (δήλωση αποκτηθείσας εμπειρίας, η οποία υφίσταται και τώρα)

Του έδωσα την ομπρέλα μου. (περιγραφή πράξης)
Του έχω δώσει την ομπρέλα μου. (η οποία βρίσκεται ακόμα στην κατοχή του)

Αυτό που χρήζει προσοχής είναι ότι όταν χρησιμοποιείται ο παρακείμενος, ποτέ δεν καθορίζεται ο χρόνος της πράξης, ούτε καν ασαφώς. Και αντίστροφα, όταν καθορίζεται ο χρόνος της πράξης, έστω και ασαφώς, χρησιμοποιείται πάντοτε ο αόριστος.

Π.χ.
Έδωσε χθες συνέντευξη, και όχι ΧΧ-Έχει δώσει χθες συνέντευξη.-ΧΧ
Επισκέφτηκα πρόσφατα το μουσείο, και όχι ΧΧ-Έχω επισκεφτεί πρόσφατα το μουσείο.-ΧΧ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου